ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΜΟΣΤΡΑΣ (ΘΥΜΙΑΝΑ ΧΙΟΥ)

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΜΟΣΤΡΑΣ

Ο δήμος Αγίου Μηνά φημίζεται για το έθιμο της Μόστρας που γίνεται στα Θυμιανά τις τελευταίες ημέρες της Αποκριάς, με κατάληξη την πραγματοποίηση του μεγαλύτερου καρναβαλιού στην Χίο. Οι ρίζες αυτού του εθίμου χάνονται στον Μεσαίωνα.
Κάποτε στην περίοδο της Αποκριάς, την Παρασκευή της Τυρινής, καθώς οι Θυμιανούσοι γλεντούσαν έφθασαν στα παράλια του χωριού κουρσάροι πειρατές. Αφήνοντας το γλέντι όταν το έμαθαν οι Θυμιανούσοι κίνησαν προς την παραλία. Έστησαν ενέδρα στους πειρατές και στην μάχη τους κατατρόπωσαν. Οι χωριανοί μεθυσμένοι από τη χαρά της νίκης κρέμασαν τους αιχμαλώτους στην πλατεία του χωριού και τους άφησαν να μοστράρουν, ενώ συνέχισαν το γλέντι τους μέχρι την άλλη μέρα το πρωί.
Σε ανάμνηση αυτής της μάχης αναπαρίσταται κάθε χρόνο από τότε και κατά τις ίδιες μέρες και ώρες, το έθιμο της “Μόστρας”. Το έθιμο γίνεται ανά τους αιώνες χωρίς διακοπή ακόμη και κατά την διάρκεια της Κατοχής.
Έτσι την Παρασκευή της Τυρινής το βράδυ οι Θυμιανούσοι ντύνονται “κουδουνάτοι” (=μεταμφιεσμένοι). Φορούν παλιά ρούχα, άλλοι ανδρικά άλλοι γυναικεία, κρύβουν το πρόσωπό τους με αυτοσχέδιες προσωπίδες –τις μουτσουναριές– και κάνουν διάφορα κωμικά νούμερα. Αργότερα με την συνοδεία τοπικών οργάνων χορεύουν έναν ιδιότυπο χορό, το ταλίμι. Η θέα του μοιάζει με κινήσεις αντιμαχομένων πολεμιστών. Οι χορευτές χωρίζονται σε δύο μέρη. Από κάθε ομάδα φεύγει ένας κρατώντας ψηλά ένα σπαθί, κονταρομαχούν για λίγο και αποτραβιούνται. Μετά ακολουθεί το επόμενο ζευγάρι κ.ο.κ.

Την Κυριακή της Τυρινής οι αμφιέσεις είναι πιο όμορφες. Τον ρόλο των Θυμιανουσών παίζουν νέοι ντυμένοι βρακάδες ενώ των πειρατών “κουδουνάτοι”. Στο τέλος χορεύουν τον ιδιότυπο χορό “Δετό”. Αφήνοντας στην μέση τα σπαθιά τους χορεύουν πιασμένοι απ’ τους ώμους.
Η “Μόστρα” της Κυριακής συμπληρώνεται από σατυρικά άρματα πλαισιωμένα κυρίως από μικρούς μασκαράδες με πρώτο και καλύτερο τον Καρνάβαλο.
Τα τελευταία χρόνια το γλέντι ολοκληρώνεται με πανηγύρι στην πλατεία των Θυμιανών καθώς και του Νεοχωρίου.
Οι κύριοι διοργανωτές της “Μόστρας” είναι ο Μορφωτικός Εκπολιτιστικός Όμιλος Θυμιανών (ΜΕΟΘ) και η δημοτική αρχή. Συμβολική είναι και η βοήθεια των προοδευτικών κατοίκων.